قرارداد معین پیمانکاری یا کار مدت معین چیست؟
قرارداد مدت معین یکی از انواع قراردادهای کاری محسوب می‌شود. قراردادها به‌صورت موقت و دائم، معین و نامعین و... تقسیم‌بندی می‌شوند. در این مقاله از بلاگ آموزشگاه حسابداری پکت قصد داریم تا با هم درباره قرارداد معین پیمانکاری یا کار مدت معین صحبت کنیم.
قرارداد مدت معین
قرارداد مدت معین
قرارداد مدت معین عموماً برای انجام یک عمل خاص و مشخص منعقد می‌شود که قبل شروع کار، زمان دقیق پایان آن مشخص نیست. برای مثال می‌توان به پروژه ساخت یک دیوار، بافتن یک قالی، طراحی یک طرح و... اشاره کرد. در این شرایط، کارفرما برای انجام دقیقاً همان کار به‌صورت مشخص با یک فرد یا گروهی از افراد قرارداد عقد می‌کند. به این دلیل کاملاً مشخص است که قرارداد مدت معین، جزو انواع قرارداد موقت محسوب می‌شود. به این ترتیب به محض انجام کار یا پایان پروژه، این قرارداد نیز به پایان می‌رسد.
به این ترتیب در قرارداد کار معین، نیروی کار متعهد خواهد شد تا با دریافت مبلغی مشخص به‌عنوان مزد و تحت شرایط تواقفی، کار را به پایان برساند. در چنین نوعی از قرارداد، عموماً ابزار یا مواد اولیه نیز از جانب کارفرما تأمین می‌شود. همچنین محل کار را نیز کارفرما مهیا خواهد کرد. البته باید بدانید که این موضوع نیز قابل توافق است و الزامی در آن وجود ندارد. با تمام این اوصاف، مهم‌ترین اصل در عقد قرارداد کار معین، عدم درج تاریخ اتمام قرارداد است. این قرارداد تاریخ ندارد و در عین حال جزو انواع قرارداد موقت محسوب می‌شد.
در همین رابطه بخوانید: نحوه نوشتن قرارداد پیمانکاری چگونه است؟
شرایط قرارداد مدت معین چیست؟
در بخش قبلی متوجه شدیم که از قرارداد مدت معین یا کار معین، نوعی قرارداد موقت است که در آن زمان پایان کار مشخص نیست. با این حال قرارداد مدت معین نیز همانند هر نوع دیگری از قرارداد، شرایط و قواعد خاصی دارد. اول از همه اینکه تمامی موارد توافقی بین کارفرما و فرد متعهد باید در قرارداد ذکر شود. این موارد شامل محل انجام پروژه، کیفیت نهایی، نوع پروژه، مبلغ دستمزد و... می‌شود. همچنین لازم به ذکر است که قرارداد مدت معین باید برای انجام یک کار مشروع باشد. در غیر این صورت از اعتبار ساقط می‌شود. پس در این شرایط دیگر نمی‌توان از طرفین قرارداد، انتظار تعهد به توافق قرارداد مدت معین را داشت.
قرارداد کار معین یا همان مدت معین، یک شریط بسیار مهم دارد. بر اساس ماده 25 قانون کار، هر زمان قرارداد مدت معین برای انجام کاری معین باشد، هیچ یک از طرفین به تنهایی حق فسخ این قرارداد را ندارند. بنابراین پایان قرارداد تنها زمانی خواهد بود که طرفین به توافق خود عمل کرده باشند. حال ممکن است در این میان، اختلافی بین کارگر و کارفرما به وجود بیاید. در این شرایط باید به هیئت‌های تشخیص و حل اختلاف کار مراجعه نمایند. بدیهی است که حکم صادره از این هیئت‌اها لازم الاجرا بوده و طرفین قرارداد مدت معین باید به آن عمل کنند.
مزایا و معایب قرارداد مدت معین
قرارداد مدت معین چه مزایا و معایبی دارد؟
قرارداد مدت معین یا همان کار معین، شرایط خاصی دارد. این شرایط خاص دارای مزایا و معایب مخصوص به خود است. در ادامه مزایا و معایب این نوع قرارداد را با هم بررسی می‌کنیم:
- عدم تعیین زمان برای اتمام کار
اینکه به‌صورت قطعی نمی‌توان زمانی را برای پایان کار یا اتمام پروژه مشخص کرد، می‌تواند مشکلات بسیاری به وجود بیاورد. برای مثال آینده کاری کارگر به زمان اتمام قراردادی بستگی دارد که هنوز زمان مشخصی برای پایان آن ایجاد نکرده‌اند. از طرف دیگر گاهی کارفرما احساس کند که کارگران بیش از اندازه کار را کند انجام می‌دهند و در پایان دادن به کار تعلل می‌کنند. این یکی از ایراداتی است که قرارداد کار معین وارد می‌شود.
- تهیه تجهیزات و ابزار از جانب کارفرما
شاید از نظر ظاهری تهیه تجهیزات و ابزار از جانب کارفرما به نفع کارگر باشد. به این ترتیب کارگر می‌تواند بدون نیاز به سرمایه اولیه و ابزارآلات خاص، به درآمد دست پیدا کند و شاغل باشد. در عین حال گاهی کارفرما برای کاهش هزینه‌ها، از مواد اولیه و تجهیزات نامناسب استفاده می‌کند. این موضوع ممکن است حتی باعث کند شدن روند پایان کار و یا کاهش کیفیت نهایی آن شود. تمامی این‌ها ممکن است باعث ایجاد اختلاف بین کارفرما و کارگر شوند.
- نبود زمان پایان قرارداد
اصلی‌ترین مشخصه قرارداد کار معین، نبود زمان مشخص در پایان قرارداد است. این مشخصه نیز مهم‌ترین مزیت و مهم‌ترین ایراد قرارداد کار معین محسوب می‌شود! از طرفی کارفرما با عقد قرارداد مدت معین از این بابت آسوده‌خاطر خواهد بود که تحت هر شرایط، در نهایت کار و پروژه آن توسط کارگر به پایان می‌رسد. کارگر نیز از این بابت آسودگی خاطر دارد که تا پایان پروژه، امنیت شغلی خواهد داشت و به هیچ‌وجه از پروژه کنار گذاشته نمی‌شود. از طرف دیگر این قرارداد تا عدم پایان پروژه از هیچ طرف قابل فسخ نیست. به این ترتیب گاهی ممکن است کارفرما در میانه راه احساس کند که کارگر مناسب انجام این کار نیست. یا اینکه کارگر احساس کند که همکاری با کارفرما در این شرایط دشوار خواهد بود. در این شرایط هیچ یک قادر به فسخ قرارداد نیستند و باید تا مدت پایان پروژه صبر کنند.
در همین رابطه بخوانید: قرارداد آتی چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟
نحوه تنظیم قرارداد معین چگونه است؟
برای تنظیم قرارداد معین کار باید موارد مختلف درج شود.در این میان می‌توان به اطلاعات هویتی و اقامتی کامل طرفین قرارداد اشاره کرد. نوع قرارداد باید ار اساس جدید، ـمدید و اصلاح مشخص شود. نوع پروژه را باید به‌صورت کامل مشخص کرد. برای مثال اگر ساخت یک دیوار است، باید به‌صورت دقیق درج شود که این یک دیوار آجری به طول 5 متر و ارتفاع 3 متر باید کشیده شود. سپس باید بحث حقوق و مزایای کارگر یا کارگران به‌صورت دقیق قید شود. محل دقیق انجام پروژه، تأمین مواد اولیه و همچنین تجهیزات نیز باید درج شود. نحوه تسویه، تشخیص کیفیت کار و... نیز باید در قرارداد معین کار آورده شود.
تفاوت قرارداد معین با نامعین و مختلط
تفاوت قرارداد معین با نامعین و مختلط در چیست؟
برای اینکه تفاوت های انواع قرارداد را بهتر و دقیق‌تر متوجه شوید، هر کدام از آن‌ها را در شاخه‌های مختلف بررسی کرده‌ایم:
- تفاوت حقوق و دستمزد: حقوق کارگران قراردادی به‌صورت کلی 80% حقوق و مزایای کارگران دائمی خواهد بود. پس در نتیجه حقوق کارگران در قرارداد معین کمتر از قراردادهای دیگر خواهد بود؛
- پرداخت مبلغ: پرداخت مبلغ در قرارداد کار معین معمولاً بعد اتمام پروژه بر اساس مبلغ تعیین شده و توافقی انجام می‌شود. در قراردادهای دیگر همانند قراردادهای پیمانی، معمولاً پرداختی در چند قسط مختلف انجام می‌شود. به این ترتیب در تاریخ‌های تعیین شده یا بر اساس روند پیشرفت پروژه، مبالغ مختلف از جانب کارفرما به شرکت پیمانی پرداخت خواهد شد؛
- تأمین تجهیزات و مواد اولیه: معمولاً در قرارداد مدت معین یا همان کار معین، تجهیزات و مواد اولیه توسط کارفرما تأمین می‌شود. به این ترتیب کارگر یا کارگران نیازی به صرف هزینه برای تأمین تجهیزات، ابزارآلات و مواد اولیه نخواهند داشت. این در حالی است که در قراردادهای پیمانی یا قراردادهای غیرمعین، تأمین تجهیزات، مواد اولیه، ابزارالات و... همگی به عهده طرف قرارداد خواهد بود.
- زمان پایان: مهم‌ترین تفاوت قرارداد کار معین با نامعین، بحث زمان پایان پروژه یا کار است. در قراردادهای دیگر، تاریخ پایان پروژه مشخص می‌شود. حتی مبلغی به‌عنوان جریمه عدم تحویل به موقع پروژه نیز معمولاً در نظر می‌گیرند. این در حالی است که در قرارداد کار معین مدت زمان پایان پروژه اصلاً تعیین نمی‌شود. در حقیقت نه زمان پایان، بلکه انجام پروژه در این نوع قرارداد فقط اهمیت دارد.
سخن پایانی
در نهایت به‌صورت جمع‌بندی می‌توان گفت که قرارداد کار معین یا همان قرارداد مدت معین به قراردادی گفته می‌شود که اول از همه زمانی برای پایان پروژه آن تعیین نمی‌شود. دوم اینکه نه کارگر نه کارفرما تا زمان پایان پروژه به تنهایی و یک طرفه قادر به فسخ این قرارداد نیستند. همچنین معمولاً تجهیزات و مواد اولیه و همچنین فضای کار پروژه توسط کارفرما تأمین می‌شود. در دوره حسابداری پیمانکاری از موسسه آموزشی حسابداری پکت، انواع قراردادهای پیمانکاری به شما آموزش داده می‌شود. به عنوان حسابدار شرکت پیمانکاری، باید بتوانید انواع قراردادهای پیمانکاری را تنظیم و صادر کنید.