حق سنوات چیست؟
حق سنوات چیست؟ چطور باید سنوات را برای کارمندان و کارگران محاسبه کرد؟ آیا حق سنوات و پایه سنوات یک چیز است؟ سنوات به چه کسانی تعلق می‌گیرد و چه کسانی مشمول این قانون نیستند؟ در این مطلب از بلاگ آموزشگاه حسابداری پکت به تمام سوالات شما درباره سنوات و نحوه محاسبه و پرداخت آن پاسخ می‌دهیم.
سنوات به نوعی پاداش خدمت برای یکسال کارکرد کارگر یا کارمند است
سنوات چیست؟
سنوات، یک پرداختی اجباری از سمت کارفرما است که به کارگران و کارمندان با یک سال سابقه کار تعلق می‌گیرد. سنوات با عنوان مزایای پایان خدمت هم شناخته می‌شود. سنوات جزو پرداختی‌هایی است که به شکل کمک هزینه و مزایای کار برای کارگران در نظر گرفته می‌شود.
از آنجایی که نیروی کارگری جزو نیرو‌های کم درآمد جامعه است، دولت با وضع قوانینی مثل پرداخت حق سنوات، در صدد کمک به آن‌ها است. با در نظر گرفتن اینکه پرداخت این مبلغ از سوی کارفرما و پیمانکار اجباری است، حسابداران شرکت‌های پیمانکاری و واحدهای صنعتی و تولیدی باید بتوانند حق سنوات سال جدید را برای تمامی کارگران و کارمندان حساب کنند.
حق سنوات به چه کسانی تعلق می‌گیرد؟
حق سنوات به دو گروه کارمندان رسمی و غیررسمی تعلق می‌گیرد. طبق بخشنامه سال ۱۳۹۲ وزارت کار و امور اجتماعی، کارفرما‌ها حق تفاوت قائل شدن بین دو گروه کارمندان را ندارند. بنابراین در صورت خاتمه قرارداد بین کارگر و کارفرما، حق سنوات باید پرداخت شود. شرایط اتمام قرارداد هم ممکن است یکی از حالت‌های زیر باشد:
- بازنشستگی
- از کار افتادگی یا فوت کارگر
- استعفا یا اخراج کارگر
- فسخ قرارداد
بنابراین نوع خاتمه کار و قرارداد مهم نیست؛ کارفرما باید در هنگام تسویه حساب کارگر، حق سنوات را محاسبه کرده و پرداخت نماید. شورای عالی کار، در بخشنامه‌های مجزا کسانی را که حقوق و پایه سنوات به آن‌ها تعلق نمی‌گیرد را هم مشخص کرده است:
- کارگران فصلی، تنها به ازای خدمت انجام شده سنوات دریافت می‌کنند
- با عوض شدن کارفرما، قرارداد کارگران معتبر باقی می‌ماند و کارفرمایی جدید موظف به پرداخت سنوات آن‌هاست
- دانشجویان و دانش آموزانی که مشاغل تابستانی دارند، مشمول دریافت سنوات نیستند
بیشتر بخوانید: حداقل حقوق و مزایا کارمندان و کارگران (آپدیت 1403)
کار دانشجویی مشمول پرداخت سنوات نیست
آیا سنوات به کمتر از یک سال تعلق می‌گیرد؟
حق سنوات با دیگر مزایای حقوق مثل حق مسکن، حق عائله مندی و عیدی متفاوت است. مثلاً هنگامی که محاسبه مبلغ عیدی انجام می‌شود، فردی با 3 ماه سابقه کار، میتواند انتظار دریافت یک چهارم حداقل مبلغ عیدی را داشته باشد. در محاسبه و پرداخت حق سنوات هم، چنین چیزی درست است.
برخلاف تصور، کارمند و کارگر تحت قرارداد کارفرما میتواند به ازای تعداد ماه کار خود، درخواست دریافت سنوات را داشته باشد. در صورتی که کارفرما از پرداخت سنوات کمتر از یکسال امتناع کند، کارگر میتواند از او شکایت کند. در اینجا نقش حسابدار بسیار پررنگ خواهد شد. حسابدار موظف است که حقوق و دستمزد، بیمه و مالیات، عیدی و سنوات کارگران و کارمندان را به درستی محاسبه کرده و روی فیش حقوقی آن‌ها اعمال کند. بنابراین برای در امان ماندن از جریمه‌های اداره کار، باید یک حسابدار خبره وظیفه محاسبه سنوات را برعهده بگیرد.
بیشتر بخوانید: نرخ بیمه آزاد و اختیاری؛ حق بیمه چقدر است؟
حق سنوات چه زمانی پرداخت می‌شود؟
سنوات به دو شکل روزانه و ماهانه محاسبه می‌شود. پرداخت آن هم ممکن است به شکل ماهانه یا در پایان سال و پایان کار باشد. برای کارگران و کارمندان‌ای که تحت قرارداد سالانه هستند، پرداخت ماهانه یا سالانه انجام می‌شود. یا حسابدار سنوات را روی فیش حقوق دریافتی هر ماه اعمال می‌کند یا اینکه جمع مبالغ ماهانه، به شکل یکجا در کنار عیدی و حقوق آخرین ماه سال، پرداخت می‌شود. اما برای کارگرانی که تحت قرارداد فصلی یا پروژه هستند، پرداخت سنوات با اتمام کار انجام می‌شود. در پایان پروژه و خاتمه کار، سنوات هنگام تسویه حساب پرداخت خواهد شد.
تفاوت پایه سنوات با حق سنوات
سنوات کامل به تمام کارگران و کارمندانی تعلق می‌گیرد که حداقل یک سال سابقه کار داشته باشند. البته در این بین باید بین حق سنوات و پایه سنوات تفاوت قائل شویم. حق سنوات یا مزایای پایان کار یا مزایای پایان خدمت، به معنای پاداش کار است. مبلغ آن هم در پایان سال یا پایان کار به حساب کارگران و کارمندان ریخته می‌شود.
اما پایه سنوات، مزایای جانبی کار است که به شکل ماهانه به کارمندان داده می‌شود. این مبلغ ممکن است ماهانه یا در پایان سال به صورت یکجا به کارمند پرداخت شود. بنابراین مبلغی که به نام سنوات و عیدی در پایان سال پرداخت می‌شود، همان پایه سنوات است. فرد میتواند از همان زمان شروع به کار، پایه سنوات را دریافت کند.
فرمول محاسبه پایه سنوات سال جدید
نحوه محاسبه پایه سنوات در سال 1403
بر اساس فرمول محاسبه سنوات وزارت کار، باید از روش زیر استفاده کنید:
حقوق پایه + (مزایای مستمر) ضربدر تعداد روزهای کارکرد = سنوات (مزایای پایان کار)
همانطور که از فرمول محاسبه سنوات مشخص است، مبلغ سنوات به تعداد روزهای کارکرد فرد بستگی دارد. یعنی حتی اگر فرد کمتر از یک سال سابقه کار داشته باشد، به ازای همان تعداد روزهای کاری، سنوات دریافت می‌کند. معیار محاسبه سنوات برای کارگران ساعتی و نیمه وقت هم، میانگین دریافتی آن‌ها در ۹۰ روز گذشته است.
سخن آخر
در دوره آموزش حسابداری آموزشگاه حسابداران خبره، می‌توانید تمام مباحث و سرفصل‌های مورد نیاز را درباره سنوات و محاسبه آن یاد بگیرید. کسانی که به دنبال استخدام در واحدهای صنعتی، تولیدی، خدماتی و… به عنوان حسابدار هستند، باید توانایی محاسبه عیدی و سنوات را داشته باشند. یکی از وظایف اساسی و پایه‌ای که بر دوش حسابداران شرکت گذاشته می‌شود، صدور فیش حقوقی است. بنابراین باید بتوانید نحوه محاسبه حق سنوات را بلد باشید.