صورت سود و زیان تلفیقی چیست؟
تمامی حسابداران باید اطلاعات کاملی درباره سود و زیان خالص، صورت‌های مالی و همچنین انواع گزارش مالی تخصص داشته باشند؛ اما گاهی یک واحد تجاری دارای شرکت‌های تابعه و فرعی متعدد است. در این شرایط حسابدار باید در خصوص سود تلفیقی، زیان تلفیقی، صورت‌های مالی و گزارشات تلفیقی نیز اطلاعات داشته باشد. حسابداران که در مجموعه‌های بزرگ فعالیت می‌کنند، باید قادر به بررسی و ارائه صورت مالی تلفیقی باشند. در این مقاله قصد داریم تا شما را با سود و زیان تلفیقی و انواع صورت‌های مالی آن آشنا کنیم. در ادامه با آموزشگاه حسابداری پکت همراه باشید.
سود تلفیقی، عمدتا برای شرکت‌های مادر و شرکت‌های تابعه خود، گزارش می‌شود
صورت مالی تلفیقی و سود تلفیقی چیست؟
اولین سوالی که مطرح می‌شود این است که سود تلفیقی و صورت مالی تلفیقی چیست؟ به ترکیب درآمدها و هزینه‌های اصلی و فرعی شرکت و مقایسه آن‌ها، در صورتی که شرکت به سوددهی رسیده باشد، به سود حاصل از آن، سود تلفیقی گفته می‌شود. در صورتی که از تلفیق و مقایسه سود کل و هزینه‌های اصلی و فرعی، شرکت به ضرر رسیده باشد، به آن زیان تلفیقی گفته می‌شود. یکی از راه‌هایی که شرکت می‌تواند به سودآوری کامل دست پیدا کند، خرید و فروش سهام دیگر شرکت‌ها است. در شرایطی که شرکت سود خالص هر سهم را با سود حاصل از سهام دیگر شرکت خریدا شده اعلام کند، به سود حاصله سود تلفیقی گفته می‌شود.
حال این سؤال پیش می‌آید که زیان و سود تلفیقی چیست؟ از ترکیب سود یا زیان شرکت، بعد کسر تعدیلات همانند معاملات درون گروهی، سود و زیان تلفیقی به وجود می‌آید. فقط به یاد داشته باشید که برای محاسبه سود تلفیقی، در صورتی که انجام معامله‌ها بین شرکت تابعه یک گروه به دلیل اینکه خالص دارایی گروه را تغییر نمی‌دهد، درآمد و هزینه به وجود آمده از این معاملات را حذف می‌کنند.
حال به بخش دوم سؤال می‌رسیم و آن هم تعریف صورت مالی تلفیقی است. زمانی که بدهی، دارائی، درآمد، حقوق صاحبان سهام، هزینه و همچنین جریان نقدی یک شرکت مادر و شرکت‌های فرعی آن را تحت یک صورت مالی اقتصادی ارائه کنیم، یک صورت مالی تلفیقی خواهیم داشت. در اصل می‌توان گفت که صورت مالی تلفیقی، صورت مالی یک گروه از شرکتی است که آن گروه را به‌عنوان شخصیت اقتصادی واحد در نظر می‌گییرند. شرکت مادر نیز برای اینکه در خصوص رفاه مالی شرکت مادر و شرکت‌های تابعه خود گزارش دهد، بر اساس اصول حسابداری عمومی پذیرفته‌شده، باید صورت مالی تلفیقی خود را ارائه دهد. بر اساس استاندارد حسابداری شماره 18، صورت‌های مالی شرکت‌های تابعه یا همان واحدهای تجارتی، باید همراه صورت مالی تلفیقی ارائه شوند.
اهمیت بررسی صورت سود و زیان تلفیقی
حال این سؤال مطرح می‌شود که اهمیت بررسی صورت سود و زیان تلفیقی چیست؟ اصلاً چرا باید صورت‌های سود و زیان تلفیقی را ایجاد کرد؟ صورت مالی تلفیقی اطلاعات کلی و جامعی در خصوص عملکرد واحد تجاری تلفیقی ارائه می‌دهند. به همین خاطر صورت مالی برای استفاده‌کنندگان درون و برون سازمانی اهمیت بسیاری دارند. به‌صورت کلی می‌توان گفت که صورت مالی تلفیقی تریب اطلاعات صورت مالی اصلی و صورت مالی فرعی را نشان می‌دهند و نمای کاملی از وضعیت کلی مالی شرکت مادر و شرکت‌های فرعی آن هستند.
با کمک این صورت‌های مالی می‌توانید هماهنگی فرایند تولید و ساخت محصولات را انجام دهند. بهره‌وری شرکت و مدیریت بهتر داشت و هزینه‌های ثابت و فعالیت‌های تکراری را حذف کرد. این صورت‌های مالی به افزایش امنیت در تجارت و کاهش خطرات در محیط تجاری نیز کمک می‌کنند. با کمک صورت‌های سود و زیان تلفیقی می‌توان به‌سرعت دستیابی به منابع مالی مورد نیاز و به کارگیری وجوه مازاد نیز کمک کرد. در نهایت تهیه این صورت‌های مالی به استفاده از امتیازات قانونی، مالیاتی و غیره نیز کمک می‌کنند.
صورت سود تلفیقی در بورس نیز اهمیت بسیاری دارد. تحلیل‌گران بنیادی برای فعالیت در بورس باید در خصوص مفاهیم کلی سود تلفیقی اطلاعات داشته باشند. تحلیل‌گران حرفه‌ای معمولاً پیش از آنکه گزارش مالی شرکت را روی سایت قرار بگیرد، پیش‌بینی می‌کنند. با کمک این صورت‌های تلفیقی، می‌توانند پیش‌بینی بسیار دقیق‌تری داشته باشند و جلوی ضرر و زیان‌های احتمالی را بگیرند.
بیشتر بخوانید: صورت سود و زیان چیست؟
مشمولان ارائه گزارش تلفیقی
حال سؤال بعدی این است که کدام شرکت‌ها باید گزارشات تلفیقی یا همان سود تلفیقی را ارائه دهند؟ زمانی که یک واحد تجاری اصلی، چند واحد تجاری فرعی را تحت کنترل خود داشته باشد، صورت مالی واحد تجاری اصلی قادر نیست تا وضعیت مالی واحد تجاری اصلی را به‌صورت کامل نشان دهد. در این شرایط آن واحد تجاری نیاز به ارائه صورت مالی تلفیقی خواهد داشت.
بر اساس استاندارد حسابداری شماره 18، زمانی که یک شرکت بیش از 50% سهام شرکت دیگری را خریداری نماید، شرکت خریدار برای شفافیت مالی بیشتر، ملزم به ارائه صورت مالی تلفیقی خواهد بود. همچنین بر اساس استاندارد نام برده، در صورتی که بیش از 90% سهام یک واحد تجاری را یک شرکت به‌صورت مستقیم یا غیر مستقیم خریداری کند، آن شرکت باید صورت مالی خود را به‌صورت صورت مالی تلفیقی ارائه دهد. این صورت مالی شامل سود تلفیقی و زیان تلفیقی خواهد بود.
تهیه صورت گزارش سود تلفیقی، بر عهده کیست؟
چه کسی گزارش تلفیقی مالی را تهیه می‌کند؟
خب حالا که به‌صورت کامل با مفاهیمی همانند سود تلفیقی، صورت تلفیقی و زیان تلفیقی آشنا شدید، باید بدانید که چه کسی مسئولیت تهیه گزارش تلفیقی را دارد. فرض کنیم که یک شرکت مادر برای تکمیل و توسعه فرآیند کسب‌و‌کار خود، اقدام به خرید شرکت‌های کوچک و فرعی مختلف کرده است. این شرکت فرعی فعالیت مستقل خود را دارد و با این فعالیت مستقل، به سودآوری شرکت مادر کمک می‌کند. هر شرکت فرعی در پایان دوره مالی، باید صورت مالی خود را به شرکت مادر ارائه دهد. این گزارش توسط حسابداران شرکت فرعی تهیه شده و به شرکت اصلی ارائه می‌شوند. بعد از اینکه شرکت مادر تمامی گزارش‌های مالی را جمع‌آوری کرد، حسابداران شرکت اصلی ملزم به تهیه صورت مالی تلفیقی هستند.
گزارشات تلفیقی چیست؟
گرفتن چند حساب و ترکیب اطلاعات مختلف به‌صورت واحد را تلفیق می‌گوییم. در آموزش حسابداری و علم مالی، در صورتی که بخواهیم آگاهی دقیقی از وضعیت مالی شرکت و اصلی و شرکت‌های تابعه آن داشته باشید، باید گزارشات تلفیقی تهیه کنیم. گزارشات تلفیقی از روی صورت‌های مالی تلفیقی به وجود می‌آیند. قانون کلی تلفیق به این شکل است که صورت مالی شرکت اصلی و شرکت‌های تابعه با یکدیگر تجمیع می‌شوند تا صورت مالی تلفیقی به وجود بیاید. در اصل گزارشات تلفیقی شامل تمامی اطلاعات مالی مورد نیاز شرکت مادر و تمامی شرکت‌های تابعه و فرعی هستند.
در نهایت به زبان ساده می‌توان گفت که وقتی یک شرکت دارای شرکت‌های تابعه دیگری است که برای او سودآوری می‌کنند، باید گزارشات مالی خود را به‌صورت گزارشات تلفیقی و صورت‌های مالی تلفیقی ارائه دهند. این صورت‌های مالی می‌توانند شامل انواع سود تلفیقی و زیان تلفیقی باشند. این گزارشات به شفافیت مالی یک واحد تجاری بزرگ که شامل بخش‌های مختلف می‌شود کمک می‌کنند. حسابدارانی که در شرکت‌های مادر فعالیت دارند، باید در خصوص تهیه این گزارشات و صورت‌های مالی تلفیقی تخصص داشته باشند.