تضمین حسن انجام کار چیست؟
- هدف از ارائه تضمین حسن انجام کار
- انواع تضمین حسن انجام کار در قراردادها
- نحوه محاسبه مبلغ تضمین حسن انجام کار
- شرایط آزادسازی تضمین حسن انجام کار
- تفاوت تضمین حسن انجام کار با ضمانتنامه بانکی
- نکات مهم در مورد تضمین حسن انجام کار برای کارفرما و پیمانکار
- سخن آخر
- سوالات متداول
- تضمین حسن انجام کار چیست؟
- وجه التزام چه تفاوتی با ضمانتنامه بانکی دارد؟
- مبلغ تضمین حسن انجام کار چگونه محاسبه میشود؟
- شرایط آزادسازی تضمین حسن انجام کار چیست؟
- آیا تضمین حسن انجام کار برای پیمانکار هم مزیتی دارد؟
در بسیاری از قراردادهای پیمانکاری، شرطی به نام تضمین حسن انجام کار وجود دارد. این شرط به کارفرما اطمینان میدهد که پیمانکار پروژه را طبق توافق و در چارچوب قرارداد اجرا میکند. برای همین معمولا مبلغی به صورت وجه التزام یا ضمانتنامه بانکی از پیمانکار دریافت میشود. اگر پیمانکار از انجام تعهدات خود کوتاهی کند، کارفرما حق دارد از این مبلغ استفاده کند.
وجود تضمین حسن انجام کار، باعث ایجاد اعتماد میان دو طرف قرارداد پیمانکاری میشود و نقش مهمی در پیشگیری از اختلافات دارد. آشنایی با جزئیات این موضوع میتواند به هر دو طرف کمک کند تا قرارداد مطمئنتری تنظیم کنند. با این مطلب از بلاگ آموزشگاه حسابداری پکت همراه باشید.
هدف از ارائه تضمین حسن انجام کار
هدف اصلی از ارائه تضمین حسن انجام کار ایجاد اطمینان برای کارفرما است که پروژه طبق شرایط قرارداد پیمانکاری انجام میشود. با وجود این تضمین، پیمانکار موظف میشود وظایف خود را بدون تأخیر و با کیفیت مناسب اجرا کند. کارفرما در صورت قصور پیمانکار میتواند از مبلغ تعیینشده یا وجه التزام استفاده نماید. در بسیاری از موارد این تضمین به شکل ضمانتنامه بانکی ارائه میشود تا اعتبار بیشتری داشته باشد. در نتیجه این شرط هم برای حفظ حقوق کارفرما و هم برای پایبندی پیمانکار به تعهدات، ضروری است.

انواع تضمین حسن انجام کار در قراردادها
در بیشتر قراردادهای پیمانکاری، برای اطمینان از اجرای درست پروژه، انواع مختلفی از تضمین حسن انجام کار در نظر گرفته میشود که میتواند شامل وجه التزام، ضمانتنامه بانکی و سایر روشها باشد:
- وجه التزام نقدی: کارفرما مبلغی را به عنوان تضمین نزد خود نگه میدارد تا در صورت تخلف پیمانکار از تعهدات، از آن برداشت کند.
- ضمانتنامه بانکی: رایجترین شیوهای که بانک به نمایندگی از پیمانکار ضمانت میکند و در صورت قصور پیمانکار، کارفرما میتواند وجه ضمانتنامه را وصول نماید.
- چک یا سفته: برخی پیمانکاران برای ارائه تضمین از اسناد تجاری مثل چک یا سفته استفاده میکنند که پشتوانه مالی برای کارفرما محسوب میشود.
- کسر از صورت وضعیتها: در برخی قراردادها، کارفرما درصدی از هر پرداخت را نزد خود نگه میدارد تا در پایان پروژه به عنوان تضمین ایفای تعهدات محسوب شود.

نحوه محاسبه مبلغ تضمین حسن انجام کار
میزان تضمین حسن انجام کار در هر قرارداد پیمانکاری بر اساس درصدی از مبلغ قرارداد مشخص میشود و میتواند به شکل وجه التزام یا ضمانتنامه بانکی ارائه گردد که در جدول زیر نمونهای از آن آمده است:
|
مبلغ قرارداد پیمانکاری |
درصد تضمین حسن انجام کار |
نوع تضمین (وجه التزام/ضمانتنامه بانکی) |
توضیحات |
|
1 تا 5 میلیارد تومان |
5% |
وجه التزام نقدی |
مبلغ نزد کارفرما نگهداری میشود |
|
1 تا 5 میلیارد تومان |
10% |
ضمانتنامه بانکی |
توسط بانک صادر و قابل وصول است |
|
بیش از 5 میلیارد تومان |
15% |
وجه التزام یا ضمانتنامه بانکی |
بسته به توافق طرفین قرارداد |
شرایط آزادسازی تضمین حسن انجام کار
آزادسازی تضمین حسن انجام کار زمانی انجام میشود که پیمانکار تمام تعهدات خود در قرارداد پیمانکاری را به درستی اجرا کرده باشد. پس از تحویل موقت پروژه و تأیید کارفرما، بخشی از تضمین آزاد میشود. مابقی مبلغ یا وجه التزام، پس از تحویل قطعی و رفع نواقص احتمالی به پیمانکار بازگردانده میگردد.
در صورتی که تضمین به شکل ضمانتنامه بانکی باشد، بانک با اعلام کتبی کارفرما آن را باطل میکند. بنابراین رعایت کامل شرایط قرارداد و رضایت کارفرما، شرط اصلی آزادسازی تضمین محسوب میشود.

تفاوت تضمین حسن انجام کار با ضمانتنامه بانکی
اگرچه تضمین حسن انجام کار و ضمانتنامه بانکی هر دو در قراردادهای پیمانکاری برای ایجاد امنیت استفاده میشوند، اما از نظر نحوه ارائه و کارکرد تفاوتهایی دارند که در جدول زیر مشخص شده است:
|
موضوع مقایسه |
تضمین حسن انجام کار |
ضمانتنامه بانکی |
|
تعریف |
تعهد مالی پیمانکار برای اجرای درست پروژه |
سند صادرشده از بانک به نفع کارفرما |
|
نحوه ارائه |
وجه التزام نقدی، چک صیادی یا سفته |
توسط بانک و با درخواست پیمانکار صادر میشود |
|
میزان اعتبار |
بستگی به توان مالی پیمانکار دارد |
به دلیل پشتوانه بانکی، اعتبار بیشتری دارد |
|
شرایط آزادسازی |
پس از تحویل موقت و قطعی پروژه |
با اعلام رسمی کارفرما به بانک |
|
ریسک برای کارفرما |
امکان نقد نشدن وجه یا مشکلات حقوقی |
کمترین ریسک به دلیل پشتوانه بانکی |
نکات مهم در مورد تضمین حسن انجام کار برای کارفرما و پیمانکار
رعایت نکات کلیدی در استفاده از تضمین حسن انجام کار، چه به شکل وجه التزام و چه ضمانتنامه بانکی، باعث میشود امنیت هر دو طرف در قرارداد پیمانکاری حفظ شود:
- کارفرما باید نوع و مبلغ تضمین را بهطور شفاف در قرارداد ذکر کند.
- پیمانکار بهتر است از روشهایی با اعتبار بالا مثل ضمانتنامه بانکی استفاده کند تا اعتماد کارفرما جلب شود.
- میزان وجه التزام باید متناسب با مبلغ قرارداد باشد و نه سنگینتر از حد لازم.
- شرایط آزادسازی تضمین باید دقیقاً در قرارداد پیمانکاری درج شود تا از اختلافات جلوگیری شود.
سخن آخر
تضمین حسن انجام کار یکی از ارکان اصلی هر قرارداد پیمانکاری است که امنیت و اعتماد میان کارفرما و پیمانکار را ایجاد میکند. این تضمین میتواند در قالب وجه التزام یا ضمانتنامه بانکی ارائه شود و نقش مهمی در اجرای درست پروژهها دارد. توجه به شرایط آزادسازی، مبلغ و نوع تضمین باعث میشود اختلافات احتمالی به حداقل برسد و همکاری میان طرفین قرارداد با آرامش بیشتری پیش برود.
سوالات متداول
در ادامه این مطلب از دوره آموزش حسابداری به بررسی سوالات متداول شما درباره تضمین حسن انجام کار میپردازیم.
تضمین حسن انجام کار چیست؟
تضمین حسن انجام کار تعهد مالی پیمانکار در یک قرارداد پیمانکاری است که برای اطمینان از اجرای درست پروژه به کارفرما داده میشود.
وجه التزام چه تفاوتی با ضمانتنامه بانکی دارد؟
وجه التزام معمولا به صورت نقدی یا چک نزد کارفرما نگهداری میشود، اما ضمانتنامه بانکی توسط بانک صادر میشود و اعتبار بیشتری برای کارفرما دارد.
مبلغ تضمین حسن انجام کار چگونه محاسبه میشود؟
معمولا مبلغ تضمین بهصورت درصدی از مبلغ کل قرارداد پیمانکاری تعیین میشود و میتواند به شکل وجه التزام یا ضمانتنامه بانکی ارائه گردد.
شرایط آزادسازی تضمین حسن انجام کار چیست؟
آزادسازی تضمین زمانی انجام میشود که پیمانکار تمامی تعهدات قرارداد را اجرا کرده باشد؛ در این حالت کارفرما مبلغ وجه التزام را برمیگرداند یا ضمانتنامه بانکی را آزاد میکند.
آیا تضمین حسن انجام کار برای پیمانکار هم مزیتی دارد؟
بله؛ وجود این تضمین علاوه بر ایجاد امنیت برای کارفرما، باعث میشود پیمانکار نیز در صورت انجام درست تعهدات، اعتبار بیشتری در پروژههای بعدی کسب کند.

