آموزش جمع آوری داده و Data Collecting در مدیریت
دادهها مجموعهای از ارقام، کلمات، نمادها و رویدادها هستند که از منابع مختلف جمع آوری شدهاند. سازمانها برای تصمیم گیری بهتر، دادهها را با روشهای مخصوص جمع آوری داده، به دست میآورند. بنابراین دادهها از موضوعات مختلف در زمانهای مورد نیاز جمع آوری میشوند.
به عنوان مثال، یک سازمان باید قبل از راه اندازی یک کسب و کار، دادههایی را در مورد تقاضای محصول، ترجیحات مشتری و رقبا جمع آوری کند. اگر دادهها را از قبل جمع آوری نکنید، محصول تازه راهاندازی شده شما ممکن است به دلایل زیادی، مانند تقاضای کمتر و ناتوانی در برآورده کردن نیازهای مشتری شکست بخورد و شما به قعر چاه بروید! اگرچه دادهها یک دارایی با ارزش برای هر سازمانی هستند، اما تا زمانی که برای به دست آوردن نتایج مورد نظر تجزیه و تحلیل یا پردازش نشوند، هیچ فایدهای ندارند. با این مطلب از بلاگ آموزشگاه حسابداری پکت همراه باشید.
روشهای جمع آوری داده
روشهای جمعآوری داده، تکنیکها و روشهایی هستند که برای جمعآوری اطلاعات با اهداف مختلف استفاده میشوند. این روشها میتوانند از نظرسنجیهای ساده تا آزمایشهای پیچیدهتر متغیر بوده و میتوانند شامل دادههای کمی یا کیفی باشند. برخی از روشهای رایج جمعآوری داده شامل نظرسنجی، مصاحبه، مشاهده، آزمایشها و تجزیه و تحلیل دادههای ثانویه است. سپس میتوان از دادههای جمعآوری شده برای حمایت یا رد فرضیههای پژوهش و نتیجهگیری در مورد موضوع مطالعه استفاده نمود. البته باید قبل از آن دادهها را تجزیه تحلیل کنید.
بیشتر بخوانید: تعریف استارتاپ یا startup چیست؟
اهمیت روشهای جمع آوری داده
روشهای جمعآوری دادهها نقش مهمی در فرآیند تحقیق دارند، زیرا کیفیت و صحت دادههای جمعآوریشده را تعیین میکنند. در ادامه به مهمترین مزایای روشهای مختلف جمع آوری داده اشاره شده است.
- کیفیت و دقت دادههای جمع آوری شده را تعیین میکند.
- اطمینان حاصل میکند که دادهها مرتبط، معتبر و قابل اعتماد هستند.
- برای تصمیم گیری آگاهانه و نتیجه گیری دقیق ضروری است.
- با ارائه دادههای دقیق دستیابی به اهداف تحقیق را تسهیل میکند.
- از اعتبار و پایایی یافتههای تحقیق پشتیبانی میکند.
از اهمیت روشهای گردآوری دادهها نمیتوان چشم پوشی کرد، زیرا نقش کلیدی در موفقیت کلی و اعتبار مطالعه پژوهشی ایفا میکنند.
بیشتر بخوانید: دوره MBA چه کمکی به مدیریت استارتاپها میکند؟
انواع روشهای جمع آوری دادهها
انتخاب روش جمعآوری دادهها به سؤال تحقیق، نوع دادههای مورد نیاز و منابع و زمان موجود بستگی دارد. 5 روش از مهمترین روشهای جمع آوری دادهها عبارتند از:
- نظرسنجیها، آزمونها و پرسشنامهها
- مصاحبهها
- گروههای متمرکز
- مشاهدات مستقیم
- اسناد و سوابق (و انواع دیگر دادههای ثانویه، که تمرکز اصلی ما در اینجا نخواهد بود)
روشهای جمعآوری دادهها در گرایش های MBA به دو دسته کمی و کیفی نیز طبقهبندی کرد که هر کدام بر اساس ابزارهای متفاوتی هستند. همچنین روشهای جمع آوری دادهها را میتوان به دو دسته روشهای اولیه جمع آوری داده و روشهای ثانویه آن دسته بندی کرد.
روشهای جمع آوری دادههای اولیه
دادههای اولیه، دادههایی تازه هستند و در گذشته استفاده نشدهاند. دادههای جمعآوری شده با روشهای جمعآوری دادههای اولیه، مناسب تحقیقات جدید هستند و از دقت بالایی برخوردار میباشند. روشهای جمع آوری دادههای اولیه را میتوان به دو دسته روشهای کمی و روشهای کیفی تقسیم کرد.
روشهای کمی
تکنیکهای کمی برای تحقیقات اقتصادی و پیش بینی تقاضا استفاده میشود. در این تکنیکها، تقاضا بر اساس دادههای تاریخی پیش بینی میشود. روش جمع آوری داده اولیه عموماً برای پیش بینیهای بلند مدت استفاده میشود. روشهای تحلیل آماری بسیار قابل اعتماد هستند زیرا ذهنیت و سلیقه در این روشها کمتر استفاده میشود.
تجزیه و تحلیل سریهای زمانی
اصطلاح سری زمانی به معنی مقادیر متوالی یک متغیر است که به عنوان روند شناخته میشود و به بازههای زمانی مساوی اشاره دارد. با استفاده از سری زمانی، یک سازمان میتواند تقاضا برای محصولات و خدمات خود را برای آینده پیش بینی کند.
تکنیکهای هموارسازی
در مواردی که سری زمانی فاقد روندهای قابل توجه باشد، میتوان از تکنیکهای هموارسازی استفاده کرد. آنها یک تغییر تصادفی را از زمان حذف میکنند. این به شناسایی الگوها و سطوح تقاضا برای برآورد تقاضا در آینده کمک میکند. متداولترین روشهای مورد استفاده در تکنیکهای هموارسازی پیش بینی تقاضا، روش میانگین متحرک ساده و روش میانگین متحرک وزنی است.
روش بارومتریک
این روش به عنوان رویکرد شاخصهای پیشرو شناخته میشود، محققان از این روش برای حدس زدن روندهای آینده بر اساس تحولات فعلی استفاده میکنند. هنگامی که رویدادهای گذشته برای پیش بینی رویدادهای آینده در نظر گرفته میشوند، به عنوان شاخصهای پیشرو عمل میکنند.
بیشتر بخوانید: عناوین و سرفصل های آموزشی دوره MBA
روشهای کیفی
روش جمع آوری داده کیفی به ویژه در شرایطی که دادههای تاریخی در دسترس نیستند یا نیازی به اعداد یا محاسبات ریاضی نیست، مفید واقع میشوند.
تحقیقات کیفی ارتباط نزدیکی با کلمات، صداها، احساسات، عواطف، رنگها و سایر عناصری دارد که قابل سنجش نیستند. این تکنیکها مبتنی بر تجربه، قضاوت، شهود، حدس، احساسات و غیره است.
روش کمی، انگیزه پاسخهای شرکتکنندگان را ارائه نمیکند، اغلب به جمعیتهای کمتر نمیرسند و زمان طولانی برای جمعآوری دادهها نیاز دارند. از این رو، بهتر است روشهای کمی را با روشهای کیفی ترکیب کنیم.
نظرسنجی
نظرسنجی برای جمع آوری داده از مخاطبان هدف و جمع آوری بینش در مورد ترجیحات، نظرات، انتخابها و بازخورد مربوط به محصولات و خدمات آنها استفاده میشود. اکثر نرم افزارهای نظرسنجی اغلب دارای طیف گستردهای از انواع سؤال برای انتخاب هستند.
همچنین میتوانید برای صرفه جویی در زمان و تلاش از یک قالب نظرسنجی آماده استفاده کنید. نظرسنجیهای آنلاین را میتوان بر اساس برند کسب و کار با تغییر موضوع، لوگو و... سفارشی کرد. میتوان آنها را از طریق چندین کانال توزیع مانند ایمیل، وب سایت، برنامه آفلاین، کد QR، رسانههای اجتماعی و غیره توزیع کرد.
پس از جمعآوری دادهها، نرمافزار نظرسنجی میتواند گزارشهای مختلفی تولید کند و الگوریتمهای تحلیلی را برای کشف بینشهای پنهان اجرا کند. داشبورد نظرسنجی میتواند آمارهای مربوط به میزان پاسخدهی، نرخ تکمیل، فیلترهای مبتنی بر جمعیتشناسی، گزینههای صادرات و اشتراکگذاری و غیره را به شما ارائه دهد.
نظرسنجیها شامل یک سؤال تک گزینهای یا چند گزینهای است. زمانی که لازم است درباره احساسات مخاطب داده تهیه کنید، میتوانید از روش نظرسنجی استفاده کنید. از آنجایی که طول سؤالات کوتاه است، دریافت پاسخ از مردم آسانتر و سریعتر انجام میشود.
مصاحبهها
در این روش مصاحبه کننده به صورت حضوری یا تلفنی از پاسخ دهندگان سؤال میکند. در مصاحبههای حضوری، مصاحبهکننده یک سری سؤالات را شخصاً از مصاحبهشونده میپرسد و پاسخها را یادداشت میکند. در صورت عدم امکان ملاقات با فرد مصاحبه کننده میتواند از مصاحبه تلفنی استفاده کند. این شکل از جمع آوری دادهها تنها برای وقتی که به تعداد کمی از داده نیاز است، مناسب است. اگر تعداد شرکت کنندگان زیاد باشد، تکرار این فرآیند بسیار وقت گیر و خسته کننده است.
تکنیک دلفی
در روش دلفی، برآوردها و مفروضات پیش بینیهای انجام شده توسط سایر کارشناسان صنعت در اختیار کارشناسان بازار قرار میگیرد. کارشناسان ممکن است برآوردها و مفروضات خود را بر اساس اطلاعات ارائه شده توسط سایر کارشناسان تجدید نظر کنند. اجماع همه کارشناسان در مورد موضوع، نتیجه دادهها را تعیین میکند.
گروههای متمرکز
گروه متمرکز یکی از روشهای حمع آوری دادههای کیفی در آموزش است. در یک گروه متمرکز، گروه کوچکی از افراد، حدود 8 تا 10 نفر، در مورد زمینههای مشترک مسئله تحقیق بحث میکنند. هر فردی بینش خود را در مورد موضوع مورد نظر ارائه میدهد. یک ناظم بحث را بین اعضای گروه تنظیم میکند. در پایان بحث، گروه به اجماع میرسند.
پرسشنامه
پرسشنامه مجموعهای چاپی از سؤالات اعم از باز یا بسته است. پاسخ دهندگان باید بر اساس دانش و تجربه خود در مورد موضوع پاسخ دهند. پرسشنامه به گونهای نظرسنجی محسوب میشود.
روشهای جمع آوری داده ثانویه
دادههای ثانویه دادههایی هستند که در گذشته استفاده شدهاند. محقق میتواند دادهها را از منابع داده، اعم از داخلی و خارجی، به دست آورد.
منابع داخلی دادههای ثانویه
منابع داخلی دادههای ثانویه عبارتند از:
- سوابق ایمنی و بهداشت سازمان
- بیانیههای مأموریت و چشم انداز
- صورتهای مالی
- مجلات
- گزارش فروش
- نرم افزار CRM
- خلاصههای اجرایی
منابع خارجی دادههای ثانویه
منابع خارجی دادههای ثانویه نیز عبارتند از:
- گزارشهای دولتی
- بیانیههای مطبوعاتی
- مجلات تجاری
- کتابخانهها
- اینترنت
روشهای جمعآوری دادههای ثانویه نیز میتواند شامل تکنیکهای کمی و کیفی باشد. دادههای ثانویه به راحتی در دسترس هستند و از این رو نسبت به دادههای اولیه زمانبر و گرانتر هستند. با این حال، با روشهای جمع آوری دادههای ثانویه، صحت دادههای جمع آوری شده را نمیتوان تأیید کرد.
سخن پایانی
در دوره MBA و دوره DBA پکت میتوانید با انواع روش های جمع آوری اطلاعات و دادهها آشنا شوید و آنها را یاد بگیرید. روش جمع آوری داده را باید با توجه به هدفی که داریم، انتخاب کنیم. روشهای جمع آوری داده به دو دسته اصلی اولیه و ثانویه تقسیم میشوند. روش جمع آوری داده اولیه بسیار معتبرتر از روش جمع آوری داده ثانویه است زیرا صحت آن توسط کاربر تأیید نشده است.این دادهها مفید و کاربردی هستند و روش جمع آوری داده مورد استفاده ارتباط زیادی با کاربرد دادهها دارد.نظرسنجیها، آزمونها و پرسشنامهها، مصاحبهها، گروههای متمرکز، مشاهدات مستقیم و اسناد و سوابق از مهمترین روشهای جمع آوری داده است.
سؤالات متداول
سؤالات متداول در رابطه با بهترین روش جمع آوری داده را در ادامه بخوانید.
بهترین روش جمع آوری داده چیست؟
روشهای متفاوتی از جمع اوری اطلاعات وجود دارد. بهترین روش با توجه به هدف و کاربرد دادهها تعیین میشود.
تفاوت داده با اطلاعات چیست؟
داده حاصل انجام یک سنجش است. با انجام یک فرایند (خلاصه سازی، میانگین و...) روی دادهها، به اطلاعات تبدیل میشوند.