سطح تاب‌آوری ریسک چگونه مشخص می‌شود؟
از ریسک، مدیریت ریسک و میزان تاب آوری سازمان در مقابل ریسک‌ها چه می‌دانید؟ آیا بهبود ریسک پذیری سازمان همان کارکرد سطح تاب آوری ریسک را دارد؟ چگونه می‌توان سطح تاب آوری سازمان را در مقابل ریسک‌های داخلی و خارجی افزایش داد؟ چه راهکارهایی برای بهبود ریسک پذیری سازمان وجود دارد؟
مدیریت ریسک چیست و چرا سطح تاب آوری ریسک تا این اندازه اهمیت دارد؟
مدیریت ریسک در پروژه، یک فرآیند مستمر با مراحل و استانداردهای مشخص است. مراحل مدیریت ریسک، باید مطابق با استانداردهای مدیریت ریسک و نوع کسب‌وکار انجام شود. کاهش ریسک سیستماتیک، تنها با انجام مراحل از پیش تعیین شده ممکن است. فرایند مدیریت ریسک و شناسایی و بررسی ریسک‌ها، موانع و خطرات احتمالی در سیستم می‌پردازد. هدف از انجام فرایند مدیریت ریسک، کاهش اثر احتمالی و ضرر و زیان ناشی از ریسک است. در طول این فرایند، مولفه‌ای به نام سطح تاب آوری ریسک هم باید تعریف شود. سطح تاب آوری ریسک سازمان و شرکت با دیگر کسب‌وکارها متفاوت است. چیزی که از مدیران پروژه، مدیران ارشد شرکت، مدیران مالی و ریسک منیجر انتظار می‌رود، ارزیابی ریسک‌های سیستماتیک و مشخص کردن سطح تاب آوری ریسک است.
به عنوان کسی که می‌خواهد کار مدیریت ریسک را انجام دهد باید بدانید که این فرایند شامل شناسایی ریسک، ارزیابی ریسک، کنترل ریسک و نظارت بر آن است.هر چقدر که این فرآیند با دقت بیشتر و نظارت بهتر انجام شود، سطح تاب آوری سازمان در برابر ریسک‌های موجود بالاتر خواهد رفت. برای تحلیل اثرات ریسک در سیستم و فعالیت‌های شرکت، باید تاب‌آوری و مقاومت فرایندهای درون سازمانی را در برابر موانع مشخص کرد. بنابراین چیزی که باید به آن بپردازیم، نحوه تعیین سطح تاب آوری و روش‌های افزایش آن است.
بیشتر بخوانید: تمامی ابزارهایی که به شما برای مدیریت ریسک در بازارهای مالی کمک می‌کند
سطح تاب آوری ریسک در سازمان چگونه تعیین می‌شود؟
ارزیابی و تقویت تاب‌آوری مفهومی به نام Risk Resilience، معرفی می‌شود. کاهش ریسک سیستمی، هدف نهایی تمام کسب‌وکارها از انجام فرآیند مدیریت ریسک است. اما اینکه تا چه حد بتوانید در انجام این کار موفق باشید، به عوامل زیادی بستگی دارد. کاهش ریسک اعتباری، کاهش ریسک در بورس، کاهش ریسک در بیمه و… با انجام مراحل مدیریت ریسک ممکن است اما چطور؟ اینکه کاهش ریسک چیست و چه نتایجی به دنبال دارد را همه مدیران می‌دانند. اما چگونه می‌توان میزان اثربخشی اقدامات انجام شده را تعیین کرد؟
برای درک بیشتر، بهتر است با یک مثال ساده و واقعی شروع کنیم. از زمان شروع سال ۲۰۲۰ و فراگیر شدن پاندمی کرونا، تمامی کسب‌وکارها و فعالیت‌های اقتصادی آن‌ها تحت تأثیر ریسک ناشی از کرونا قرار گرفت. آسیب پذیری بسیاری از کسب‌وکارها در طول این زمان خودش را نشان داد. بسیاری از فعالان اقتصادی بعد از کرونا ورشکست شدند و کسب‌وکارشان رو به نابودی رفت. سطح تاب آوری ریسک، با چنین چیزی سروکار دارد. اگر توانستید در طول پاندمی کرونا کسب‌وکار خودتان را حفظ کنید، یعنی توانستید ریسک ناشی از آن را پشت سر بگذارید. تاب آوری سازمان شما به حدی بود که کرونا و اثرات مالی آن بر سازمان، نتوانست کارتان را از بین ببرد.
اما در یک واحد اقتصادی تنها یک ریسک و مانع وجود ندارد. علاوه بر ریسک‌های خارجی، عوامل داخلی هم می‌تواند باعث ایجاد سازمان شود. یک مدیر خبره و باتجربه، باید تمامی فعالیت‌های عملیاتی را با در نظر گرفتن تاثیر ریسک در آن‌ها بررسی کند. میزان انعطاف‌پذیری هر شرکت در مقابل ریسک متفاوت است. بنابراین یک کار خوب می‌تواند مقایسه انعطاف پذیری شرکت با رقبا باشد. در طول انجام مدیریت ریسک، همواره باید نظارت روی ریسک‌های فعلی و تلاش برای شناسایی ریسک‌های جدید را انجام داد.
بیشتر بخوانید: 7 کتاب کاربردی برای کسانی که به مدیریت ریسک علاقه دارند
چگونه می‌توان سطح تاب آوری را افزایش داد؟
برای اینکه بخواهید سطح تاب آوری ریسک سازمان‌تان را در برابر ریسک‌های موجود بالاتر ببرید، راهکارهای زیادی دارید. بهبود سطح تاب آوری ریسک ناممکن نیست و با روش‌های کاربردی و عملی می‌توانید این کار را انجام دهید. 6 راهکاری که در ادامه معرفی می‌شود، می‌تواند به افزایش سطح تاب آوری ریسک شرکت شما کمک کند:
نحوه مدیریت شما در کنترل ریسک‌ها باید به شکلی باشد که باعث افزایش سطح تاب آوری سازمان شود و نه کاهش آن
1- نحوه مدیریت‌تان را عوض کنید
آیا برای مدیریت شرکت‌تان از مدل خاصی تبعیت می‌کنید؟ ارتباطات درون سازمانی شما چگونه است؟ آیا به اهداف مورد نظر‌تان می‌رسید؟ به عنوان یک مدیر می‌توانید تبادلات موثر و مثبت ایجاد کنید؟ ریسک‌های داخلی و خارجی را چگونه مدیریت می‌کنید؟ در صورتی که پاسخ شما به این سوالات مبهم است، یعنی باید به فکر تغییر روش مدیریت خود باشید.
2- با مدیریت ریسک، اثر بخشی فعالیت‌های خود را بیشتر کنید
نوسانات قیمت ارز و کم ارزش‌تر شدن ریال چقدر روی کار شما تاثیر می‌گذارد؟ سایت، اپلیکیشن یا سیستم اتوماسیون اداری شما از کار می‌افتد؟ آیا تامین کنندگان مالی خود را از دست می‌دهید؟ آیا نمی‌توانید مشتریان خوب خود را به خوبی مدیریت کنید؟ همه این‌ها نشانه وجود ریسک‌های بالقوه در سیستم شماست. اثر بخشی فرایند مدیریت ریسک زمانی مشخص می‌شود که بتوانید نتایج منفی این اتفاقات را کاهش دهید.
3- استانداردسازی کنید
استانداردهای مدیریت ریسک برای من و شما به وجود می‌آید. هر زمانی که بتوانید استانداردهای داخلی و خارجی را پیاده سازی کنید یعنی از روش‌های مورد پذیرش استفاده کرده‌اید. استانداردهای ایزو کیفیت، امنیت اطلاعات، سلامت و ایمنی می‌تواند برای شروع خوب باشد. پس از آن باید دیگر استانداردهای مناسب کسب‌وکارتان را پیدا کرده و اجرا کنید.
4- حوزه امنیت مجازی را جدی بگیرید
حوزه امنیت سایبری برای کسب‌وکارهایی که سروکارشان با مشتریان اینترنتی است، اهمیت زیادی دارد. بسیاری از کسب‌وکارها از پیاده سازی راهکارهای امنیت مجازی غافل هستند. در صورتی که با داشتن استانداردهای امنیت سایبری، سطح تاب آوری ریسک سازمان شما در برابر حملات مجازی افزایش پیدا می‌کند.
در کسب‌وکارهایی که به زنجیره تامین وابسته هستند، افزایش سطح تاب آوری ریسک اهمیت بیشتری دارد
5- بهبود زنجیره تامین
اگر شرکت تامین کننده مواد اولیه شما دیگر نتواند کار کند، چی می‌کنید؟ اگر با مشتری دیگری یا رقیب شما قرارداد امضا کنند، چه خواهید کرد؟ این اتفاقات چه اثری رو کسب‌وکار شما خواهد گذاشت؟ داشتن یک تامین کننده مناسب می‌تواند طول عمر کارتان را افزایش دهد. زنجیره تامین شما باید همیشه در دسترس باشد و در هر زمان برای رفع نیازتان آماده باشد. حتی باید توانایی افزایش یکباره تولید و ارائه خدمات را هم در نظر داشته باشید.
6- آموزش و تمرین را فراموش نکنید
گذراندن دوره مدیریت ریسک و مدیریت بحران در هر زمانی می‌تواند برای مدیران و صاحبان کسب‌وکارها و واحدهای اقتصادی مفید باشد. بسیاری از مدیران فعلی، درک درستی از ریسک‌های موجود در سیستم خود ندارند. آن‌ها نمی‌دانند که چطور باید با ریسک‌ها برخورد کنند و از اثر منفی آن‌ها بکاهند. گذراندن دوره‌های مختلف مرتبط با مدیریت ریسک می‌تواند عملکرد و توانایی‌های شما را در کار افزایش دهد. داشتن برنامه منظم و کاربردی برای مدیریت ریسک الزامی است.
سخن آخر
سطح تاب آوری ریسک با ریسک پذیری و ریسک کردن تفاوت دارد. به عنوان یک مدیر ریسک، باید تفاوت این‌ها را بدانید و از هر کدام در جای مناسب استفاده کنید. در دوره مدیریت ریسک آموزشگاه حسابداری حسابداران خبره، تمام الزامات و باید و نبایدهای ریسک به شما آموزش داده می‌شود. فراموش نکنید که شیوه مدیریت واحدهای تولیدی و تجاری همواره در حال تغییر و به‌روزرسانی است. این شما هستید که باید به عنوان مدیر یک شرکت، همیشه در پی یافتن جواب‌های بهتر برای سوالات موجود در سیستم کاری خود باشید.