تجزیه و تحلیل مالی چیست؟
تجزیه و تحلیل مالی فرآیند ارزیابی مشاغل، پروژه‌ها، بودجه‌ها و سایر معاملات مربوط به امور مالی برای تعیین عملکرد و مناسب بودن آن‌هاست. به طور معمول از تجزیه و تحلیل مالی برای بررسی اینکه آیا یک موسسه مالی واحد تجاری به اندازه کافی پایدار و سودآور است که سرمایه گذاری پولی را تضمین کند استفاده می‌شود. اینکه تحلیل مالی چیست و انواع آن کدامند، مواردی هستند که در این مطلب از بلاگ آموزشگاه حسابداری پکت به آن‌ها خواهیم پرداخت. با ما همراه شوید.
تحلیل مالی چیست؟
در پاسخ به سوال تحلیل مالی چیست باید بگوییم تجزیه و تحلیل مالی فرآیندی است که از آن برای ارزیابی روندهای اقتصادی، تنظیم سیاست‌های مالی، ایجاد برنامه‌های بلند مدت برای فعالیت‌های تجاری و شناسایی پروژه‌ها یا شرکت‌های سرمایه گذاری استفاده می‌شود. این کار از طریق ترکیب اعداد و داده‌های مالی انجام می‌شود. یک تحلیلگر مالی به طور کامل صورت‌های مالی شرکت را که شامل صورت سود و زیان، ترازنامه و صورت جریان نقدی می‌شود، بررسی می‌کند. تجزیه و تحلیل مالی را می‌توان در هر دو بخش امور مالی شرکت و سرمایه گذاری انجام داد.
یکی از رایج‌ترین روش‌ها برای تجزیه و تحلیل داده‌های مالی، محاسبه نسبت‌ها از داده‌های صورت‌های مالی برای مقایسه با سایر شرکت‌ها یا با عملکرد تاریخی خود شرکت است.
به عنوان مثال، بازده دارایی‌ها (ROA) یک نسبت رایج است که برای تعیین میزان کارآمدی یک شرکت در استفاده از دارایی‌هایش و به عنوان معیار سودآوری استفاده می‌شود.
تجزیه و تحلیل مالی شرکت
حالا که فهمیدیم تحلیل مالی چیست، خوب است بدانیم که در امور مالی شرکت، تجزیه و تحلیل به صورت داخلی توسط بخش حسابداری انجام شده و به منظور بهبود تصمیم‌گیری تجاری با مدیریت به اشتراک گذاشته می‌شود. این نوع تحلیل داخلی ممکن است شامل نسبت‌هایی مانند ارزش خالص فعلی (NPV) و نرخ بازده داخلی (IRR) برای یافتن پروژه‌هایی باشد که ارزش اجرا دارند.
بسیاری از شرکت‌ها به مشتریان خود اعتبار می‌دهند. در نتیجه، دریافت نقدینگی حاصل از فروش ممکن است برای مدتی به تعویق بیفتد. برای شرکت‌هایی که مانده‌های دریافتی زیادی دارند، ردیابی فروش معوقه روز (DSO) مفید است، زیرا به آن‌ها کمک می‌کند بدانند چه مدت زمانی برای تبدیل یک فروش اعتباری به نقدی نیاز است. متوسط دوره جمع‌آوری، یک جنبه مهم از چرخه تبدیل وجه نقد (CCC) یک شرکت است.
بیشتر بخوانید: تحلیل کسب و کار چیست و تحلیل گر کسب و کار کیست؟
تجزیه و تحلیل سرمایه گذاری
در تحلیل سرمایه گذاری، یک تحلیلگر خارج از شرکت، تحلیلی را برای اهداف سرمایه گذاری انجام می‌دهد. تحلیلگران می‌توانند یک رویکرد سرمایه گذاری از بالا به پایین یا از پایین به بالا انجام دهند. یک رویکرد از بالا به پایین ابتدا به دنبال فرصت‌های کلان اقتصادی، مانند بخش‌هایی با عملکرد بالا می‌گردد و سپس برای یافتن بهترین شرکت‌ها در آن بخش تلاش می‌کند. از این نقطه، آن‌ها سهام شرکت‌های خاص را بیشتر تجزیه و تحلیل می‌کنند تا با نگاهی به اصول اولیه یک شرکت، شرکت‌های بالقوه موفق را به عنوان سرمایه‌گذاری انتخاب کنند.
از طرف دیگر، رویکرد پایین به بالا، به یک شرکت خاص نگاه می‌کند و تحلیلی مشابه با آنچه در تحلیل مالی شرکت استفاده می‌شود، انجام می‌دهد و به عملکرد گذشته و عملکرد آینده مورد انتظار به عنوان شاخص‌های سرمایه‌گذاری نگاه می‌کند. سرمایه‌گذاری از پایین به بالا، سرمایه‌گذاران را مجبور می‌کند که در درجه اول فاکتورهای اقتصادی خرد را در نظر بگیرند. این فاکتورها شامل سلامت مالی شرکت، تجزیه و تحلیل صورت‌های مالی اساسی، محصولات و خدمات ارائه شده، عرضه و تقاضا و سایر شاخص‌های فردی عملکرد شرکت در طول سال‌ها می‌شود.
بیشتر بخوانید: حسابداری استارت آپ چیست؟
انواع تجزیه و تحلیل مالی
در این بخش از مطلب تحلیل مالی چیست، خوب است بدانید که این تحلیل شامل دو نوع تحلیل بنیادی و تحلیل تکنیکال می‌شود.
تحلیل بنیادی (Fundamental Analysis)
تحلیل بنیادی از نسبت‌های جمع‌آوری‌شده از داده‌های صورت‌های مالی، مانند سود هر سهم (EPS) یک شرکت برای تعیین ارزش کسب‌وکار استفاده می‌کند. تحلیلگر می‌تواند با تجزیه و تحلیل نسبت‌ها علاوه بر بررسی کامل شرایط اقتصادی و مالی پیرامون شرکت، به ارزش واقعی سهام دست پیدا کند و بر اساس آن، تصمیم‌گیری می‌کند که آیا سهام شرکت مذکور برای سرمایه‌گذاری مناسب است یا خیر.
تحلیل تکنیکال (Technical Analysis)
سرمایه‌گذارانی که از روش تحلیل تکنیکال برای ارزیابی و تحلیل قیمت سهام استفاده می‌کنند معتقدند با بررسی روند نوسانات قیمت یک سهم در گذشته، می‌توان قیمت آن سهم را در آینده پیش‌بینی کرد؛ بنابراین «تحلیل تکنیکال، درواقع پیش‌بینی قیمت سهم در آینده، بر اساس اتفاقات گذشته است». تحلیل گران تکنیکال با استفاده از نمودارها و رابطه‌های ریاضی، روند قیمت سهم در آینده را بر اساس نوسانات گذشته قیمت آن سهم، پیش‌بینی کرده و درصورتی‌که به این نتیجه برسند که قیمت سهم در آینده، در مقایسه با قیمت فعلی آن در بورس افزایش قابل قبولی خواهد داشت، نسبت به خرید آن سهم اقدام می‌کنند؛ اما اگر نمودارها بیانگر کاهش قیمت سهم در آینده باشد، سرمایه‌گذاران، سهام شرکت مذکور را خواهند فروخت.
در رابطه با سهام و اوراق بهادار، مطالب زیر را بخوانید:
- بورس چیست و چه انواعی دارد؟
- اوراق بهادار چیست و چه انواعی دارد؟
- دستورالعمل حاکمیت شرکتی ناشران ثبت شده در سازمان بورس
تجزیه و تحلیل افقی و عمودی در صورت‌های مالی
هنگام بررسی صورت‌های مالی یک شرکت، دو نوع رایج تحلیل مالی، تحلیل افقی و تحلیل عمودی است. در هر دوی این روش‌ها از مجموعه‌ای از داده‌ها استفاده می‌شود، اگرچه رویکرد تحلیلی هر کدام متفاوت است.
در تحلیل افقی باید داده‌های مالی قابل مقایسه چندین سال انتخاب شوند. سالی که از همه قدیمی‌تر است، به عنوان پایه انتخاب می‌شود. سپس تک تک داده‌های هر سال با داده پایه مقایسه می‌شوند و درصدی به وجود می‌آید که نشان می‌دهد کدام حساب‌ها در حال رشد و پیشروی و کدام حساب‌ها در حال پس روی هستند.
در تحلیل عمودی یک آیتم مهم صورت مالی به عنوان ارزش پایه به کار رفته و سایر اقلام آن صورت مالی نسبت به ارزش پایه محاسبه شده و با آن مقایسه می‌شود. در بیشتر مواقع، فروش خالص به عنوان ارزش پایه در نظر گرفته می‌شود. سپس یک شرکت هزینه کالاهای فروخته شده، سود ناخالص، سود در حسابرسی عملیاتی یا درآمد خالص را به عنوان درصدی با این ارزش پایه مقایسه می‌کند. با این کار شرکت‌ها می‌توانند چگونگی تغییر درصد در طول زمان را پیگیری کنند.
سخن پایانی
به طور کلی در پاسخ به سوال تحلیل مالی چیست باید بگوییم سنگ بنای تصمیم‌گیری هوشمندانه‌تر و استراتژیک تر بر اساس داده‌های مالی یک شرکت است. تحلیلگران از داده‌ها برای کشف روندها، درک رشد، جستجوی حوزه‌های ریسک و حمایت از تصمیم‌گیری‌ها استفاده می‌کنند. تجزیه و تحلیل مالی همچنین می‌تواند شامل بررسی تغییرات صورت‌های مالی، محاسبه نسبت‌های مالی، یا بررسی واریانس‌های عملیاتی باشد.
سوالات متداول
چرا تحلیل مالی مفید است؟
هدف تحلیل مالی، تجزیه و تحلیل این موضوع است که آیا یک واحد تجاری به اندازه‌ای سودآور است که بتواند سرمایه گذاری پولی را تضمین کند. از تحلیل مالی برای ارزیابی روندهای اقتصادی، تنظیم سیاست‌های مالی، ایجاد برنامه‌های بلند مدت برای فعالیت‌های تجاری و شناسایی پروژه‌ها یا شرکت‌های سرمایه گذاری استفاده می‌شود.
تجزیه و تحلیل مالی چگونه انجام می‌شود؟
بعد از اینکه دانستیم تحلیل مالی چیست، نوبت به این می‌رسد که بدانیم چگونه انجام می‌شود. تجزیه و تحلیل مالی را می‌توان در هر دو محیط مالی شرکت و سرمایه گذاری انجام داد. یک تحلیلگر مالی به طور کامل صورت‌های مالی شرکت را که شامل صورت سود و زیان، ترازنامه و صورت جریان نقدی می‌شود، بررسی می‌کند. یکی از رایج‌ترین روش‌ها برای تجزیه و تحلیل داده‌های مالی، محاسبه نسبت‌ها از داده‌های صورت‌های مالی برای مقایسه با سایر شرکت‌ها یا با عملکرد تاریخی خود شرکت است.
چه تکنیک‌هایی در انجام تحلیل‌های مالی استفاده می‌شود؟
تحلیلگران می‌توانند از تجزیه و تحلیل عمودی برای مقایسه هر جزء از صورت‌های مالی به عنوان درصدی از ارزش پایه (مانند هر جزء به عنوان درصدی از کل فروش) استفاده کنند. از طرف دیگر، تحلیلگران می‌توانند با مقایسه نتایج مالی یک سال پایه با سال‌های دیگر، تحلیل افقی را انجام دهند.
تحلیل بنیادی چیست؟
تحلیل بنیادی روشی است که از نسبت‌های جمع‌آوری‌شده از داده‌های صورت‌های مالی، مانند سود هر سهم (EPS) یک شرکت برای تعیین ارزش کسب‌وکار استفاده می‌کند.
تحلیل تکنیکال چیست؟
از تحلیل تکنیکال در آموزش حسابداری بورسی، برای ارزیابی و تحلیل قیمت سهام استفاده می‌شود با بررسی روند نوسانات قیمت یک سهم در گذشته، می‌توان قیمت آن سهم را در آینده پیش‌بینی کرد.