اصول پذیرفته شده حسابداری (GAAP) چیست؟

اصول پذیرفته شده حسابداری (GAAP) چیست؟

در دنیای حسابداری و مالی، استانداردهایی وجود دارد که باعث یکپارچگی و شفافیت در گزارش‌های مالی می‌شود. یکی از مهم‌ترین این استانداردها، اصول پذیرفته‌شده حسابداری یا GAAP است که در ایالات متحده کاربرد گسترده‌ای دارد. این اصول چارچوبی مشخص برای تهیه صورت‌های مالی فراهم می‌کنند تا اطلاعات مالی دقیق، قابل مقایسه و مورد اعتماد باشند. آشنایی با GAAP برای حسابداران، مدیران مالی و سرمایه‌گذاران ضروری است. با پکت همراه باشید. 

GAAP چیست؟

اصول پذیرفته‌شده حسابداری یا GAAP (مخفف Generally Accepted Accounting Principles)، مجموعه‌ای از قوانین، استانداردها و رویه‌های حسابداری است که توسط نهادهایی مانند هیئت استانداردهای حسابداری مالی (FASB) و هیئت استانداردهای حسابداری دولتی (GASB) تدوین و به‌روزرسانی می‌شود. این اصول برای ایجاد شفافیت، دقت و یکپارچگی در صورت‌های مالی طراحی شده‌اند و در ایالات متحده، شرکت‌های عمومی و نهادهای دولتی موظف به رعایت آن هستند.

GAAP با هدف قابل‌مقایسه و منسجم‌کردن گزارش‌های مالی تدوین شده و شامل مواردی مانند شناخت درآمد، طبقه‌بندی دارایی‌ها و اصول اهمیت اطلاعات مالی است. این استاندارد که بیشتر مبتنی بر قوانین است، در برابر IFRS (استانداردهای بین‌المللی گزارشگری مالی) که رویکردی مبتنی بر اصول دارد، قرار می‌گیرد. در حالی‌که GAAP در آمریکا رایج است، بسیاری از کشورهای دیگر از IFRS استفاده می‌کنند. همچنین، GAAP با روش‌هایی مثل حسابداری پروفرما که خارج از چهارچوب رسمی و استاندارد است (non-GAAP)، تفاوت دارد.

رعایت GAAP

رعایت اصول پذیرفته‌شده حسابداری (GAAP) برای شرکت‌هایی که سهام آن‌ها در بازارهای عمومی معامله می‌شود، الزامی است. کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) تمامی این شرکت‌ها را موظف می‌کند که صورت‌های مالی خود را طبق GAAP تهیه و منتشر کنند. میزان پایبندی به این اصول معمولاً در گزارش حسابرسی مشخص می‌شود و توسط مؤسسات حسابداری رسمی (CPA) به‌صورت حسابرسی خارجی بررسی می‌گردد.

اگرچه شرکت‌های خصوصی از نظر قانونی ملزم به رعایت GAAP نیستند، اما بسیاری از آن‌ها به دلیل الزامات بانک‌ها و وام‌دهندگان، صورت‌های مالی خود را بر این اساس تنظیم می‌کنند. رعایت GAAP باعث می‌شود اطلاعات مالی شرکت‌ها شفاف، قابل‌مقایسه و معتبر باشد. البته حتی در چارچوب GAAP نیز احتمال وجود خطا یا ارائه اطلاعات گمراه‌کننده وجود دارد؛ بنابراین کاربران گزارش‌های مالی باید همیشه با دقت و آگاهی به تحلیل این اطلاعات بپردازند.

10 اصل کلیدی GAAP

اصول پذیرفته‌شده حسابداری (GAAP) بر پایه ۱۰ اصل کلیدی بنا شده‌اند که چارچوبی منسجم برای تهیه و گزارش صورت‌های مالی فراهم می‌کنند. این اصول، بنیان شفافیت، صحت و مقایسه‌پذیری اطلاعات مالی در کسب‌وکارها را شکل می‌دهند:

1. مفهوم کسب‌وکار به‌عنوان یک نهاد واحد: فعالیت‌های مالی شرکت از مالکان یا سایر نهادها جدا در نظر گرفته می‌شود.
2. اصل ارز خاص: تمام تراکنش‌ها باید با یک واحد پولی مشخص (مثلاً دلار) گزارش شوند.
3. اصل دوره زمانی خاص: اطلاعات مالی باید در بازه‌های زمانی مشخص مانند ماهانه یا سالانه ارائه شوند.
4. اصل هزینه تاریخی: دارایی‌ها به ارزش اولیه خرید آن‌ها در صورت‌های مالی ثبت می‌شوند، نه ارزش فعلی (بر اساس حسابداری تورمی)
5. اصل افشای کامل: بر اساس اصل افشای کامل، تمام اطلاعات مالی مؤثر باید به‌طور کامل و شفاف افشا شوند.
6. اصل شناخت (Revenue Recognition): درآمدها زمانی ثبت می‌شوند که تحقق‌یافته یا قابل تحقق باشند، نه صرفاً زمانی که پول دریافت می‌شود.
7. اصل غیرمرگ کسب‌وکارها (Going Concern): فرض می‌شود که شرکت در آینده قابل پیش‌بینی به فعالیت خود ادامه خواهد داد.
8. اصل تطبیق (Matching Principle): هزینه‌ها باید در همان دوره‌ای ثبت شوند که درآمدهای مرتبط با آن‌ها شناسایی شده‌اند.
9. اصل مادیت (Materiality): تنها اطلاعات مالی که بر تصمیم‌گیری کاربران تأثیر می‌گذارد باید افشا شود.
10. اصل حسابداری محافظه‌کارانه: بر اساس اصل محافظه کاری در حسابداری، در شرایط عدم اطمینان، باید سناریوهای بدبینانه‌تری در نظر گرفته شود تا از ارائه بیش از حد خوش‌بینانه جلوگیری شود.

کاربرد اصول پذیرفته‌شده حسابداری (GAAP)

اصول پذیرفته‌شده حسابداری یا GAAP، مجموعه‌ای از دستورالعمل‌ها و استانداردهای حسابداری هستند که شرکت‌ها برای تهیه صورت‌های مالی، یادداشت‌های همراه و سایر افشاهای مالی از آن‌ها استفاده می‌کنند. این اصول که توسط هیئت استانداردهای حسابداری مالی (FASB) تدوین می‌شوند، کمک می‌کنند تا اطلاعات مالی شرکت‌ها دقیق، منسجم و قابل اطمینان باشد. پایبندی به GAAP باعث می‌شود سرمایه‌گذاران، تحلیل‌گران و سایر ذینفعان بتوانند به داده‌های مالی اتکا کرده و تصمیم‌های آگاهانه‌تری بگیرند.

کاربرد GAAP بیشتر در ایالات متحده رایج است و از آن در تنظیم صورت‌های مالی شرکت‌های عمومی، نهادهای دولتی و برخی شرکت‌های خصوصی استفاده می‌شود. در مقابل، در بسیاری از کشورهای دیگر، استانداردهای بین‌المللی گزارشگری مالی (IFRS) رایج است. با این حال، اصول GAAP همچنان به‌عنوان چارچوبی کلیدی در بازار سرمایه آمریکا و در ارزیابی شفافیت مالی کسب‌وکارها نقش اساسی ایفا می‌کند.

چرا GAAP مهم است؟

استانداردهای GAAP نقش حیاتی در حفظ اعتماد به بازارهای مالی ایفا می‌کنند، چراکه چارچوبی منسجم و قابل‌اطمینان برای تهیه گزارش‌های مالی فراهم می‌سازند. بدون GAAP، سرمایه‌گذاران ممکن است نسبت به صحت اطلاعات مالی شرکت‌ها دچار تردید شوند و این بی‌اعتمادی می‌تواند موجب کاهش معاملات، افزایش هزینه‌های مبادلات مالی و حتی تضعیف اقتصاد شود.

علاوه بر این، GAAP امکان مقایسه دقیق و منصفانه عملکرد شرکت‌ها را فراهم می‌کند و به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا تحلیل‌هایی روشن، یکدست و قابل اتکا انجام دهند. هرچند برخی شرکت‌ها ممکن است از معیارهای غیر GAAP نیز استفاده کنند، اما سرمایه‌گذاران باید نسبت به این اطلاعات با دقت و شک‌گرایی بیشتری برخورد کنند.

جدول مقایسه GAAP و IFRS

در ادامه مطلب به بررسی تفاوت‌های GAAP و IFRS می‌پردازیم.

سخن پایانی

درک اصول GAAP به ما کمک می‌کند صورت‌های مالی را دقیق‌تر تحلیل کنیم و تصمیمات مالی آگاهانه‌تری بگیریم. اگر به دنبال یادگیری عمیق‌تر این استانداردها هستید، شرکت در دوره‌های تخصصی حسابداری آموزشگاه پکت می‌تواند گام مهمی برای پیشرفت حرفه‌ای شما باشد.

سوالات متداول

از این بخش این مطلب آموزش حسابداری، به سوالات متداول شما درباره GAAP می‌پردازیم و به آن‌ها پاسخ می‌دهیم:

تفاوت GAAP و IFRS چیست؟

GAAP مبتنی بر قوانین و در آمریکا استفاده می‌شود، در حالی‌که IFRS مبتنی بر اصول و در سطح بین‌المللی رایج است.

هدف GAAP چیست؟

هدف GAAP ایجاد شفافیت، یکپارچگی و قابلیت مقایسه در گزارش‌های مالی است.

GAAP در حسابداری چیست؟

GAAP مجموعه‌ای از استانداردها و رویه‌های حسابداری برای تهیه صورت‌های مالی در آمریکاست.

به اشتراک بگذارید: