رتبه بندی حسابرسان و همه آن چیزهایی که باید بدانید
حسابرسی یکی از فرایندهای مالی بسیار حساس است که معمولا سازمان‌ها و شرکت‌های مختلف در دورهای متفاوت این فرایند را برای بررسی اسناد مالی خود انجام می‌دهند. در این فرایند اطلاعات و شواهد مورد نیاز در خصوص فعالیت‌های اقتصادی و مالی یک مجموعه جمع‌آوری شده و به منظور تطابق آن با گزارشات ثبت شده مورد بررسی قرار می‌گیرد. این کار توسط حسابرسان انجام می‌شود که با توجه به حساس بودن آن سازمان‌ها و شرکت‌ها به دنبال مؤسسات و شرکت‌های حسابرسی هستند که از سطح دانش علمی و عملی بالایی در این زمینه برخوردار باشند. رتبه بندی حسابرسان و مؤسسات حسابداری ملاک بسیار خوبی است که سازمان‌ها می‌توانند بر اساس آن مؤسسه مربوطه را انتخاب کنند. با این مطلب از بلاگ آموزشگاه حسابداری پکت، همراه باشید.
شرکت حسابرسی کجاست؟
حسابرسی یک فرایند معین است که در آن بدون توجه به نفع افراد و در نظر گرفتن برخی جوانب، اطلاعات و شواهد مورد ادعا در مورد فعالیت‌های و رویدادهای اقتصادی در یک سازمان یا شرکت جمع‌آوری شده و میزان تطابق آن‌ها با الگوهای تعریف شده مورد بررسی قرار می‌گیرد.
اگر بخواهیم تعریف ساده‌تری از حسابرسی ارائه دهیم باید گفت که به بررسی و ارزیابی جستجوگرانه از کلیه مدارک و مستندات حسابداری یک سازمان با هدف تشخیص و جلوگیری از تقلب یا اشتباه، حسابرسی گفته می‌شود که این فرایندها توسط حسابرسان و در مؤسسه حسابرسی انجام می‌گیرد. این مؤسسات که بر اساس رتبه بندی حسابرسان درجه‌بندی می‌شوند باید پس از تکمیل این فرایند گزارش نتایج را به سازمان مربوطه ارائه دهند.
به طور کلی حسابرس می‌تواند به یک فرد یا یک مؤسسه حسابرسی اطلاق شود که وظیف دارد صورت‌های مالی را حسابرسی کرده و آن‌ها را از نظر تطبیق با چارچوب گزارشات مالی مورد بررسی قرار دهد. بررسی میزان صحت سندهای مالی و حسابداری، انطباق اسناد مالی با موارد قانونی، ارائه گزارش نهایی به افراد ذینفع پس از بررسی‌های انجام شده، شناسایی اطلاعات و ویژگی‌های یک مؤسسه یا شرکت که باعث افزایش کارایی و کیفیت حسابرسی می‌شود و ارزیابی سیاست‌ها و بررسی فرایندها و توان مالی سازمان به منظور ارتقای کارایی از جمله وظایف یک حسابرس به شمار می‌آید.
شرکت حسابداری
رتبه بندی کارکنان موسسات حسابرسی چیست؟
به منظور رتبه بندی حسابرسان و مؤسسات حسابرسی در ایران، هر ساله توسط جامعه حسابداران رسمی ایران، یک آزمون رتبه‌بندی برگزار می‌شود. نتایج این آزمون بر رتبه‌بندی مؤسسات و کارکنان آن نقش اساسی داشته و سازمان‌ها و شرکت‌های مختلف می‌توانند با بررسی نتایج این آزمون، اسامی مؤسسات و کارکنان آن‌ها را بر حسب رتبه‌ای که کسب کرده‌اند، مشاهده نمایند.
سازمان‌ها و شرکت‌های مختلف معمولا برای پیدا کردن بهترین شرکت‌ها و مؤسسات حسابداری، به رتبه بندی حسابرسان توجه می‌کنند. معیارهای مانند پاسخگویی، هزینه فعالیت، اسامی کارشناسان، در دسترس بودن، رزومه کاری و غیره ملاک برخی از افراد به عنوان رتبه‌بندی غیر رسمی برای مؤسسات حسابداری هستند. با توجه به اینکه امور مالی یک سازمان را نمی‌توان به مؤسسات و شرکت‌های غیر معتبر واگذار کرد، رتبه بندی حسابرسان و مؤسسات حسابداری امری رایج در سراسر دنیا به حساب می‌آید. این رتبه‌بندی معمولا به دو روش رایج صورت می‌گیرد:
- رتبه‌بندی مؤسسات بر اساس درآمد
- رتبه‌بندی مؤسسات معتمد بورس
شرایط شرکت در آزمون رتبه بندی حسابرسان چیست؟
افرادی که به عنوان کارکنان یک مؤسسه حسابرسی قصد شرکت در آزمون رتبه بندی حسابرسان را دارند، باید از شرایطی برخوردار باشند تا مؤسسه مربوط بتواند آن‌ها را برای شرکت در آزمون معرفی کند. از جمله مهم‌ترین شرایط می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- همکار حرفه‌ای که به صورت تمام وقت نزد یکی از مؤسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران بر اساس آخرین لیست حق بیمه ارسالی شاغل باشد (چطور می‌توانم حسابدار رسمی شوم؟).
- همکار حرفه‌ای که از سابقه کار تمام وقت حسابداری نزد یکی از مؤسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران بعد از اخذ مدارک تحصیلی عالی به شرح زیر برخوردار باشد:
- آزمون رتبه سابقه کار
- کارشناس حسابداری و حسابرسی
- کارشناسی ارشد و بالاتر حسابداری و حسابرسی
- کارشناسی و کارشناسی ارشد و بالاتر رشته‌های مرتبط
- حسابرس ارشد
- سرپرست حسابداری
- سرپرست ارشد حسابداری
- کسب گواهی قبولی در آزمون رتبه فعلی از جامعه حسابداران رسمی ایران یا سازمان حسابرسی
- معرفی از طرف مؤسسه حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران، برای یک رتبه بالاتر با ین شرط که حداقل 2 سال سابقه کار به صورت تمام وقت در رتبه فعلی داشته باشد.
رتبه‌بندی کارکنان
نکات و زمان برگزاری آزمون رتبه بندی حسابرسان و کارکنان موسسات حسابرسی
همانطور که اشاره شد آزمون رتبه بندی حسابرسان و کارکنان مؤسسات حسابرسی برای کسب رتبه بالاتر توسط جامعه حسابداران رسمی ایران برگزار می‌شود. این جامعه آزمون رتبه‌بندی را دو بار در سال برگزار می‌کند که نوبت اول در شهریورماه و نوبت دوم در اسفند ماه هر سال برگزار می‌شود. کارکنان مؤسسات حسابداری که شرایط شرکت در آزمون را داشته باشند می‌توانند در این آزمون ثبت نام کرده و برای کسب رتبه بالاتر در آن شرکت کنند.
شرکت کنندگان در آزمون رتبه بندی حسابرسان به منظور قبولی در آزمون و کسب رتبه بالاتر باید حداقل 60% کل امتیاز آزمون را کسب کنند. البته به این شرط که امتیاز کسب شده بابت هر یک از دروس مربوط، کمتر از 40% امتیاز تعیین شده نباشد. در غیر اینصورت شرکت کننده پذیرفته نخواهد شد.
چنانچه داوطلب در یکی از دوره‌های آزمون شرکت کرده و در حداقل یک درس نمره قبولی کسب کرده باشد، این امکان را دارد که در دو دوره آزمون آینده شرکت کرده و فقط درس یا دروسی که موفق به کسب نمره قبولی در آن‌ها نشده را امتحان دهد. این معافیت از امتحان دادن دروس قبول شده تنها در دو دوره معتبر بوده و در صورت عدم قبولی، داوطلب در دوره سوم باید مانند همه داوطلبان کلیه دروس را امتحان دهد.
نکات رتبه‌بندی
سرفصل دوره آمادگی آزمون رتبه‌بندی کارکنان حرفه‌ای موسسات حسابرسی
بر اساس ماده 12 آئین‌نامه سقف مجاز ارائه خدمات تخصصی و حرفه‌ای توسط اعضای جامعه حسابداران رسمی ایران و همچنین به منظور رتبه بندی حسابرسان و کارکنان مؤسسات حسابداری عضو جامعه، مرکز آموزش و تحقیقات حسابداری حرفه‌ای جامعه برای احراز رتبه‌های حرفه‌ای حسابرسی شامل حسابرس ارشد، سرپرست حسابرسی و سرپرست ارشد حسابرسی، هر ساله اقدام به برگزاری آزمون می‌کند.
افراد واجد شرایط شرکت در این آزمون‌ها باید سطح آمادگی و دانش خود را در زمینه برخی دروس تخصصی حسابداری ارتقاء دهند.
از جمله سرفصل‌های دروی آمادگی آزمون رتبه بندی حسابرسان می‌تواند به استانداردهای حسابداری، حسابداری صنعتی و حسابداری بخش عمومی، استانداردهای حسابرسی، قوانین و مقررات مالیاتی، قانون تجارت، قانون دیوان محاسبات و سایر قوانین اشاره کرد.
سخن آخر
حسابرسی فرایندی است که در آن شواهد و مستندات مربوط به فعالیت‌های مالی و اقتصادی یک سازمان جمع‌آوری شده و به منظور جلوگیری از تقلب و اشتباه با گزارشات مالی و حسابداری ثبت شده تطبیق داده شده و مورد بررسی قرار می‌گیرد. این کار که معمولا توسط مؤسسات حسابداری و به درخواست سازمان‌ها و شرکت‌ها انجام می‌گیرد فرایند حساسی است که نمی‌توان آن را به هر مؤسسه‌ای واگذار کرد. حسابرس هم باید تمام آموزش حسابداری و حسابرسی مورد نیاز را در طول دوره تحصیل و کسب تجربه، دیده باشد.
بهترین ملاک برای انتخاب یک مؤسسه حسابداری کار بلد و حرفه‌ای و همچنین مورد اعتماد، بررسی نتایج آزمون رتبه بندی حسابرسان و کارکنان مؤسسات حسابداری است. این آزمون برای احراز رتبه‌های حرفه‌ای به کارکنان مؤسسات به صورت سالانه توسط جامعه حسابداران رسمی ایران برای افراد واجد شرایط برگزار می‌شود.